Stokrotka pospolita
(Bellis parennis L.)
Stokrotka pospolita to roślina z rodzaju Bellis, który obejmuje ok. 15 gatunków należących do rodziny astrowatych (Asteraceae). Jest to roślina wieloletnia, występująca w Europie i Azji Zachodniej, sprowadzona do Ameryki Północnej, Południowej, Australii i Nowej Zelandii. W Polsce stokrotki rosną pospolicie na łąkach, pastwiskach i przydrożach, a w ogrodach uprawiane są ich odmiany dekoracyjne. Stokrotka pospolita zwana jest również stokrotką angielską, a jej nazwy ludowe to stokroć pospolita, stokroć trwała, gęsie pępki czy przypołudnik czerwony.
Kto nie kojarzy małych, różnokolorowych kwiatków stokrotki pospolitej?
Stokrotki to niskie byliny, które osiągają wysokość 4-20 cm. Wykształcają przyziemne różyczki złożone z łopatkowatych, zwykle ząbkowanych liści, a koszyczki kwiatowe rozwijają się na bezlistnej, drobnej łodydze. Cechą charakterystyczną tego gatunku jest główka kwiatowa, która zamyka się w nocy i przy wilgotnej pogodzie. Stokrotki kwitną od marca do listopada, ciesząc nasze oczy różnorodnymi barwami i kształtami swoich kwiatów.
Jakie tajemnice kryją w sobie stokrotki?
Surowcem zielarskim jest kwiat stokrotki; choć wygląda on dość niepozornie, to kryje się w nim wiele wartościowych substancji. Kwiaty zawierają m.in. saponiny, garbniki, flawonoidy, a także kwasy organiczne, śluz, olejek oraz znaczne ilości soli mineralnych.
Kwiaty stokrotki znane były w tradycyjnej medycynie europejskiej już od czasów średniowiecza.
Często stosowano je doustnie, m.in. jako środek wykrztuśny w chorobach górnych dróg oddechowych, ponieważ odwary z kwiatów stokrotki pobudzają wydzielanie śluzu oskrzelowego. Zwiększają również dobową ilość wydalanego moczu i usprawniają skuteczne usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii. Stokrotka pospolita poprawia także czynność wątroby i działa ogólnie tonizująco, dlatego w lecznictwie ludowym uchodziła za środek „czyszczący krew”.
Wyciągi z kwiatów stokrotki mają szerokie zastosowanie.
Stosowane zewnętrznie wyciągi z kwiatów stokrotki przyspieszają gojenie ran oraz zmniejszają obrzęki po uderzeniach i kontuzjach. Uszczelniają one również ściany włosowatych naczyń krwionośnych. Popularne jest stosowanie produktów zawierających ekstrakty ze stokrotek, ponieważ poprawiają stan i ruchomość stawów oraz zmniejszają nasilenie bólu i wysięku.
Kwiaty stokrotki posiadają niezwykłą moc i siłę w pielęgnacji naszej skóry.
Polifenolowe składniki stokrotki w naturalny sposób hamują produkcję melaniny, zmniejszają powstawanie ciemnych plam na naszej skórze i w delikatny sposób rozjaśniają naturalną cerę. Ekstrakt z kwiatów stokrotki zawiera wysokie stężenie kwasów złuszczających i jest bardzo bogaty w kwas jabłkowy i winowy, które silnie pomagają w naturalnej odnowie komórek. Ekstrakt z kwiatów stokrotki jest szczególnie polecany dla wrażliwych typów skóry i może być stosowany w zapobieganiu przebarwieniom i uszkodzeniom powodowanych przez słońce. Naturalne antyoksydanty spowalniają procesy starzenia się skóry, wpływając na jej jędrność i elastyczność. Dodatkowo stokrotka działania łagodząco na obrzęki i sińce, dlatego tak często wykorzystana jest w produktach dla skóry naczynkowej i z problemami trądzikowymi. Stokrotki znalazły zastosowanie jako składniki produktów o działaniu ściągającym, kojącym i regenerującym, przede wszystkim w kremach i maseczkach.
Stokrotka i jej różne nazwy
Uważa się, że nazwa rodzaju pochodzi od łacińskiego słowa bellus - ładny, podczas gdy inni uważają, że pochodzi od słowa bello, które jest łacińskim określeniem dla wojny. Ma mieć to związek z wykorzystaniem rośliny przy opatrywaniu ran, a także łączyć się z faktem, że stokrotki rosły na większości pól bitewnych. Wreszcie nazwa może pochodzić od imienia celtyckiego boga słońca – Belenosa, a związana jest z tendencją rośliny do otwierania się tylko w godzinach słonecznych.