Głóg
(Crataegus)
Istnieje kilkaset gatunków głogu, które rozprzestrzenione są przede wszystkim w Europie, Ameryce Północnej i Azji. Nazwa Crataegus wywodzi się z języka greckiego i w dosłownym tłumaczeniu oznacza: kratos - siłę, agein - dostarczać, co w połączeniu można tłumaczyć jako „dostarczać siły”. W Polsce głóg znany jest też jako głóg pospolity, głożyna, ciernie białe czy bodłak.
W Polsce najczęściej spotyka się głóg jednoszyjkowy (C.monogyna) i głóg dwuszyjkowy (C.leavigata).
Głóg jest rośliną ozdobną, bardzo często nasadzaną w parkach i naszych ogrodach. Rośnie też w lasach, zaroślach, przy miedzach i zboczach. Występuje najczęściej w formie krzewów, ale może przybierać również formę drzew, które ze względu na przynależność gatunkową są różnej wysokości. Kiedy głóg kwitnie możemy obserwować jego piękne białe lub różowe kwiaty. Owoce głogu są czerwone, jajowate lub kuliste. Natomiast owoce właściwe to żółtawobrunatne pestki. Kwiatostan głogu zbiera się ze stanu naturalnego w okresie kwitnienia, owoce natomiast jesienią tuż przed ich pełną dojrzałością.
Głóg jest niezwykle ceniony w fitoterapii
Surowiec zielarski stanowią: kwiatostan głogu oraz owoc głogu. W medycynie ludowej często łączono kwiaty z owocami i stosowano w różnych postaciach. Z głogu przygotowywane są przede wszystkim nalewki, ale powszechnie stosowane są także odwary czy napary z tej rośliny. W przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym uznanie zdobyły także ekstrakty z głogu.
O jakich składnikach aktywnych zawartych w głogu warto wiedzieć?
Głóg - zarówno owoce jak i kwiaty - jest bogatym źródłem wielu związków aktywnych. Do najważniejszych należą: flawonoidy i proantocyjanidyny. Ponadto w głogu znajdują się: taniny, saponiny, kwas kawowy, kwasy triterpenowe, pektyny oraz witamina C i witaminy z grupy B. Skład chemiczny owoców i kwiatostanu głogu jest bardzo podobny, różnią się jednak zawartością poszczególnych składników aktywnych w obu surowcach.
Kiedy warto sięgnąć po głóg?
Od wieków głóg uważany jest za cenną roślinę, mającą szereg zastosowań w farmakoterapii, ale także w przemyśle spożywczym czy kosmetycznym. W fitoterapii tradycyjnie stosowany jest jako środek wzmacniający serce i pracę układu krążenia. Normalizuje rytm serca, wpływając korzystnie na krążenie krwi w narządach i ich prawidłowe zaopatrzenie w tlen. Wykazuje także działanie delikatnie obniżające ciśnienie krwi.
Zawarte w głogu substancje aktywne o właściwościach przeciwutleniających (głównie flawonoidy i katechiny) hamują rozwój procesów miażdżycowych, natomiast saponiny triterpenowe utrudniają wchłanianie cholesterolu z przewodu pokarmowego, dzięki czemu obniżają jego poziom w organizmie i zapobiegają zwężeniu naczyń krwionośnych.
Dzięki wysokiej zawartości witaminy C głóg sprawdzi się też znakomicie jako środek wzmacniający odporność organizmu.
Owoce i kwiaty głogu mają wspaniałą moc łagodzenia niepokoju, drażliwości, a także ułatwiają zasypianie.
Przetwory z głogu działają uspokajająco, przyczyniają się do łagodzenia niepokoju i drażliwości, zmniejszają kołatanie serca. Głóg polecany jest więc osobom mającym problem ze snem i przewlekłym stresem. Substancje zawarte w głogu wykazują również pozytywne działanie na samopoczucie psychiczne i pomagają pozbyć się bezsenności.
Dlaczego preparaty z głogu zdobyły uznanie w kosmetyce?
Głóg jest cennym źródłem związków flawonoidowych i witaminy C, które są naturalnymi antyoksydantami, dzięki czemu wygładza, nawilża oraz uelastycznia skórę. Zapobiega też pękaniu naczynek i powstawaniu tzw. pajączków. Na kondycję skóry wpływ mają również inne witaminy zawarte w ekstrakcie z głogu np. niacyna. Działanie uelastyczniające na naczynia krwionośne wpływa na poprawienie ukrwienia skóry, a więc i jej ogólną kondycję.